Podciąganie kapilarne

Podciąganie kapilarne , kapilarność  –  jest to zdolność przegród budowalnych, inaczej murów, do podciągania wody ku górze. Dzieje się tak z powodu właściwości fizycznych wody, które nazwane zostały siłami kapilarnymi. 

Dlaczego ściany zaciągają wodę i stają się mokre?

Pociąganie kapilarne w przypadku materiałów budowalnych jest definiowane jako zdolność tych materiałów do podciągania wody. Pamiętać należy, że używane do budowy ścian materiały budowalne mają strukturę porowatą tzn. posiadają mikro wolne przestrzenie w swojej strukturze. Każdy z nas widział jak wygląda pustak betonu komórkowego i cegła. Różnica w wielkości porów tych materiałów budowalnych jest zauważalna gołym okiem . Siły kapilarne (siły powodujące podsiąkanie wody w materiale budowalnym )  zależą do wielkości i budowy porów ( kapilar) w materiale budowalnym.  Porowatość materiału budowalnego (czyli stosunek objętości wolnych przestrzeni w jednostce objętości materiału) wpływa na szybkość podciągania wody.  Podciąganie kapilarne jest większe im więcej jest porów otwartych ( czyli takich mających bezpośredni kontakt z innymi porami) oraz im mniejsza jest ich średnica. Sprawę ujmując fizycznie to można to opisać tak : wysokość podciągania jest odwrotnie proporcjonalna do średnicy porów i kapilar ( w tym miejscu nie będę pisał o kontach zwilżania cieczy, napięciach powierzchniowych i grawitacji,  informuję tylko że także inne czynnik wpływają na to jak dużo wody podciągnie ściana) .

Tłumacząc na polski : im mniejsza średnica kapilar tym wyższy jest poziom zawilgocenia ściany.

Zjawisko podciągania kapilarnego ma miejsce  do momentu, kiedy ilość wody odparowywanej ze ściany jest większa niż woda podciągająca kapilarnie lub kiedy wyczerpie się źródło wody. A jak to wygląda na ścianach pomalowanych lateksową farbą, gdzie nie ma parowania ? Dopiero usuniecie źródła wody zatrzymuje podsiąknie.

W przypadku osuszania w temperaturze około 46 °C zjawisko podciągania kapilarnego zanika, dlatego osuszanie w taki wysokich temperaturach powietrza nie ma sensu.

Dla przykładu :

Na podstawie doświadczeń wykazano, że przy wielkości porów o średnicy 0,1 mm woda bez problemu może być podciągnięta na wysokość około 14 cm.

Przy średnicy porów 0,01 mm podciąganie kapilarne może wynosić nawet 1,4 metr.

Jaką wielkość kapilar (porów) ma cegła?  Jest to około 0,001 mm –  każdy z nas (a szczególnie osoby zajmujące się osuszaniem i wyciekami) widział silnie zawilgocony mur ceglany. Powierzchnia zawilgocenia ściany, wysokość od potencjalnego źródła napływu wody była  bardzo duża. Tak właśnie działa podsiąkanie kapilarne.

Wysokość podciągania kapilarnego w zależności od materiału budowalnego jest zróżnicowana i po 24 godzinach wynosi :

– dla cegły ceramicznej wypalanej z gliny – około 24 cm i wzrasta

– pustak żwirowy ( tzw. hasiok) – 4 max 6 cm i niewiele wzrasta

– pustak z betonu komórkowego – do 10 cm

Gdzie poza wilgotnymi ścianami mamy jeszcze efekt kapilarnego przemieszczania się wody?

Np. w transporcie wody w drzewach, oraz w funkcjonowaniu pieluszek jednorazowych.

Przedstawiam link do filmu jakie nakręciłem, żeby pokazać jak wygląda w praktyce podsiąkanie kapilarne